Teknolojik Çevre ve Etkileşim Katmanları

Bu belge, web tabanlı sistemlerde kullanılan izleme araçlarının işlevsel mantığını ve bunların platformumuzda nasıl konumlandığını açıklar. Amacımız, arka planda çalışan mekanizmaların görünür olmayan katmanlarını anlaşılır hale getirmek.

Dijital bir ortamda gezinirken, tarayıcınız sürekli bilgi alışverişinde bulunur. Bu alışveriş sırasında bazı veriler geçici olarak saklanır, bazıları kalıcı izler bırakır. İşte burada "çerez" dediğimiz yapılar devreye girer — ama onlar hikayenin sadece bir parçası.

Platformumuzda Kullanılan Teknik Bileşenler

İzleme Teknolojilerinin Varoluş Sebepleri

Her dijital platformun belirli amaçları vardır. Bazıları teknik zorunluluktan kaynaklanır — sistemi ayakta tutmak için şart. Bazıları ise deneyimi iyileştirmek veya içerik stratejilerini optimize etmek için kullanılır.

Lunikrax'ta Devreye Giren Amaçlar

• Platform içinde gezinirken oturumunuzun sürekliliğini sağlamak. Giriş yaptıysanız her sayfa geçişinde tekrar kimlik doğrulama yapmadan devam edebilmeniz bu sayede mümkün.
• Kullanıcı arayüzü tercihlerinizi hatırlamak. Karanlık mod seçtiyseniz veya belirli bir dil ayarı yaptıysanız, bu bilgi saklanır ve her ziyaretinizde uygulanır.
• Performans sorunlarını tespit etmek. Hangi sayfalarda yavaşlama olduğunu, hangi etkileşimlerin sorun çıkardığını görmek için anonim kullanım verileri toplanabilir.
• İçerik stratejilerini şekillendirmek. Hangi bölümlerin daha fazla ilgi gördüğünü, hangi materyallerin daha az ziyaret edildiğini anlamak, eğitim içeriklerimizi geliştirmemize yardımcı olur.
• Güvenlik katmanlarını güçlendirmek. Olağandışı erişim paternlerini, potansiyel tehditleri veya otomatik bot trafiğini ayırt etmek için bazı izleme mekanizmaları gereklidir.
• Test süreçlerini desteklemek. A/B testleri ya da yeni özellik denemeleri sırasında, hangi varyasyonun daha etkili olduğunu anlamak için kullanıcı davranışı verileri gerekir.

Bu amaçların hepsi birbirine bağlıdır. Örneğin, güvenlik için toplanan veriler aynı zamanda performans optimizasyonuna da katkı sağlayabilir. Ya da kullanıcı tercihlerini saklamak hem deneyimi iyileştirir hem de teknik yükü azaltır.

Kullanıcı Deneyimi ve Teknik Gereklilikler Arasındaki Bağ

Bazen teknik zorunluluklar kullanıcı deneyimiyle örtüşür, bazen çelişir. İşte bu noktada hangi mekanizmaların "vazgeçilmez" olduğunu, hangilerinin ise "isteğe bağlı" kategorisine girdiğini anlamak önemli.

İlk kategoridekiler genelde pasif kabul edilir çünkü olmadan sistem işlemez. İkinci kategoridekiler ise kullanıcıya kontrol hakkı tanınabilir. Ancak bu kontrolü kullanmak, bazı özelliklerin eksik çalışmasına neden olabilir.

Kontrol Mekanizmaları ve Kullanıcı Özerkliği

Tarayıcınız, izleme teknolojileri üzerinde size belirli bir kontrol sunar. Bu kontrol seviyesi tarayıcıdan tarayıcıya değişir, ama temel prensipler ortaktır.

Tarayıcı Seviyesinde Müdahale İmkanları

Modern tarayıcılar, kullanıcıya çerez ve izleme teknolojilerini yönetme araçları sunar. Bu araçlar genelde "Ayarlar" veya "Gizlilik" bölümlerinde bulunur. İşte yapabilecekleriniz:

• Tüm izleme bileşenlerini toplu olarak engelleyebilirsiniz. Ancak bu, birçok web sitesinde işlev kaybına yol açar.
• Sadece üçüncü taraf kaynaklardan gelen öğeleri filtreleyebilirsiniz. Bu, dış analiz araçlarını bloke ederken temel site işlevlerini korur.
• Her oturum sonunda tüm verilerin silinmesini sağlayabilirsiniz. "Gizli mod" veya "özel tarama" bu mantıkla çalışır.
• Belirli sitelere özel izinler tanımlayabilirsiniz. Güvendiğiniz platformlara izin verirken diğerlerini kısıtlayabilirsiniz.

Platform İçi Tercih Yönetimi

Lunikrax olarak, kendi sistemimiz içinde de bazı kontrol seçenekleri sunuyoruz. Bunlar tarayıcı ayarlarından bağımsız çalışır ve daha ince ayarlar yapmanıza olanak tanır.

Hesap ayarlarınızda, isteğe bağlı analiz ve izleme bileşenlerini kapatabilirsiniz. Bu durumda sadece temel işlevsel öğeler aktif kalır. Ancak bazı özellikler — örneğin kişiselleştirilmiş içerik önerileri veya ilerleme takibi — düzgün çalışmayabilir.

Tercihleriniz hesabınıza bağlı olarak saklanır. Farklı bir cihazdan giriş yapsanız bile aynı ayarlar geçerli olur. Misafir modda geziniyorsanız, tercihleriniz yerel olarak tutulur ve oturum kapandığında kaybolur.

Veri Akışı ve Saklama Süreleri

Her izleme bileşeni farklı bir yaşam döngüsüne sahiptir. Bazıları saniyeler içinde yok olur, bazıları aylarca kalır. Bu sürelerin mantıklı sebepleri var.

Geçici Oturum Verileri

Tarayıcıyı kapattığınızda kaybolan bilgiler. Bunlar genelde anlık işlemler için kullanılır — form doldururken geçici kayıt tutmak, sepet içeriğini hatırlamak gibi. Lunikrax'ta bu tür veriler şunları içerir: şu anki sayfa konumunuz, açık olan bölümler, henüz gönderilmemiş form taslakları.

Kısa Vadeli Kalıcı Kayıtlar

Birkaç gün veya hafta boyunca saklanan bilgiler. Örneğin, giriş oturumunuzun 14 gün sürmesini sağlayan token bu kategoriye girer. Ya da son ziyaret tarihinizi tutan bir işaret. Bunlar tekrar tekrar giriş yapma zahmetini ortadan kaldırır ama güvenlik açısından da süre sınırlıdır.

Uzun Vadeli Tercih Hafızası

Ay veya yıl bazında tutulan ayarlar. Dil tercihiniz, arayüz tema seçiminiz, bildirim izinleriniz gibi. Bunlar sık sık değişmeyen ve kullanıcı deneyimini sürekli kılan unsurlardır. Siz silmedikçe kalırlar.

Hangi bilginin ne kadar süre tutulacağı, o bilginin amacına göre belirlenir. Gereksiz yere uzun süre veri saklamak hem etik değil hem de teknik olarak verimsiz. Bu yüzden her bileşenin bir sona erme tarihi vardır.

Üçüncü Taraf Bağlantıları ve Dış Servisler

Bazı durumlarda, Lunikrax platformu dışarıdan hizmet alır. Bu, video oynatıcılar, harita servisleri, analiz araçları veya ödeme sistemleri olabilir. Her dış servis kendi izleme mekanizmalarını getirir.

Bu durumda kontrolümüz sınırlıdır. Dış servisler kendi gizlilik politikalarına tabi çalışır. Biz sadece hangi servisleri kullandığımızı ve neden kullandığımızı açıklayabiliriz. Eğer bir dış araç kullanıyorsak, bunun sebebi genelde o işlevi kendimiz geliştirmekten daha güvenilir ya da verimli olmasıdır.

Şu anda aktif olan üçüncü taraf entegrasyonlarımız arasında performans izleme araçları ve içerik dağıtım ağları bulunuyor. Bunlar platformun hızını artırmak ve kesintisiz hizmet sunmak için gerekli. Kullanıcı davranışı izleyen reklam ağlarıyla çalışmıyoruz.

Güncelleme Dinamikleri ve Politika Evrimi

Bu belge statik değil. Teknoloji değiştikçe, platformumuz geliştikçe veya yasal düzenlemeler yeni gereklilikler getirdikçe güncellenir.

Önemli bir değişiklik olduğunda sizi bilgilendiririz. "Önemli" kelimesiyle kastettiğimiz: kullanıcı hakları üzerinde etkisi olan, yeni veri toplama yöntemleri getiren veya kontrol mekanizmalarını değiştiren güncellemeler.

Küçük teknik düzeltmeler veya netleştirmeler için ayrıca bildirim yapmayız. Ancak son güncelleme tarihini her zaman bu sayfanın en üstünde bulabilirsiniz. Düzenli olarak kontrol etmeniz, en güncel bilgiye sahip olmanızı sağlar.